Yat Kaptanı Taner Erdoğan ın notları

Yat Alırken Nelere Dikkat Edilmeli

Yat almak maddi anlamda bir yatırım olduğu için işi bilen profesyonel birilerine danışmak önemlidir. Özellikle aldığınız ilk tekne veya yat için bu gibi profesyoneller sizin incelemelerinizde yardımcı olup ihtiyaçlarınıza uygun en doğru kararı vermenizi sağlayacaklardır. Yat aracıları yat incelemeleri için bilgileri ve deneyimleri olan kişilerdir.

Burada değindiğim konu, birinci veya ikinci el yat almak istiyorum diyen bir kişiye yönelik yat alırken nelere dikkat edilmeli konusunu içermektedir. Bir tekne veya yat almak insanlar için kolay olmayan, insanların çekindiği süreçlerdir. Bu nedenle günümüzde bir yata para ödemeden önce deneyimli aracılara başvurulur. İsterseniz bir aracıya başvurun isterseniz başvurmayın yat alırken bilmeniz gereken bazı öneriler ..

Yat alırken dikkat edilecekler: yatın güvertesi ve teçhizatları, elektrik sistemi, motoru, akü, benzin tankları, sintine, iç kaplama, döşemeler ve kaplamalar, yatın gövde kısmı, pervaneler, şaftlar, kuyruk ayarı, yelkenler, dümen, klape ve diğer operasyonel kontrol kısımları, bir tekne veya yat alırken mutlaka kontrol edilmesi gereken alanlardır.

Yat alırken sormanız gereken sorular nelerdir? Bir yat almadan önce yatın geçmişine yönelik bazı soruları sormanız önemlidir. Bu yat kaç saat denizde çalıştı? Hiç çalışmadan bekledi mi, beklediyse ne kadar süre bekledi? Şu ana kadar ne kadar yol aldı? Geçmişe ilişkin tamir kayıtları var mı? Bu şekilde üretilen sorular ikinci el yat veya tekne almadan önce mutlaka sorulmalıdır.

Yatın faklı özelliklerini test etmek açısından hiç endişe duymanıza gerek yoktur. Sonuçta bir yat almak büyük bir yatırım gerektirir. Bu yatırım kararını vermeden önce düzgün inceleme yapmak önemlidir. Isıtıcıyı test edin, yelkenleri kaldırın, ışıkları birkaç sefer açıp kapayın, çürük ve küf var mı diye bakın, çapayı indirin. Eğer test etme şansınız varsa mutlaka etmelisiniz.

Yat, Tekne almaya karar verdiğinizde, yeterli teknik bilgiye sahip değilseniz, konusunda uzman deneyimli kişilerden veya firmalardan destek almanızda fayda vardır,  bu  nedenle sörvey yaptırmanız önerilir. Tekneyi beğendikten ve almaya karar verdikten sonra tekne muayenesi yaptırmanız en doğru karardır.

Yat alırken dikkat edilmesi gerekenler konusu ile ilgili olarak önce satışta olan yatı incelemesi gerekir. İster yeni bir yat alın ister ikinci el bir yat alın bir kontrat imzalamadan önce incelemeniz gereken birkaç önemli husus vardır. Yatı satın almadan önce mutlaka bir test sürüşü yapmak isteyeceksiniz ama bunun ötesinde dışarıdan da inceleyebileceğiniz alanlar vardır. Aşağıda kontrol etmeniz gereken bazı alanlar belirtilmiştir.

Tekne kontrolü denizde ve karaya  çekilerek yapılmalıdır. Sadece denizde veya sadece karada tüm  kontrolların tamamı yapılamaz.

Örneğin sadece karada yapılan bir kontrolde teknenin su alıp almayacağı tesbit edilemeyeceği gibi sadece denizde yapılan kontrolerde ise hareketli parçalar,  pervane, şaft, dümen, salma, zehirli boya incelenemez ve ozmoz muayenesi yapılamaz.

Bir sörveyde aşağıdakiler kontrol edilir:

1. Tekne gövdesi (Su kesiminin altı ve tekne güvertesi)

2. Motor, şaft, pervane

3. Dümen, salma

4. Sabit donanım (Direk, arma)

5. Yelken, halatlar, makaralar

6. Emniyet donanımı (Can yeleği, sal, simit, yangın söndürücü)

7. Demirleme apartları

8. Elektrik aksamı

9. Seyir aletleri (pusula, gps, telsiz, göstergeler)

10. Su giderleri, su emişleri, depolar, hortumlar

11. Kamara içi, tuvalet, mutfak

Tekne almak üzereyken uzman tarafından tekne hakkında detaylı bir çalışma yapılması ileride oluşabilecek sorunların görülebilmesi açısından önemlidir. Ekspertizin genel amacı güverte yada ekipmanlarda olabilecek hasarları ortaya çıkarmak ve gerekli tamir hakkında tavsiye verilmesi için yapılmaktadır.

Özellikle ikinci el tekne satın alırken fazla tecrübesi olmayan bir kişi aldığı tekne için luzumsuz yere fazla ücret ödemesi yada tam olarak çalışmayan ekipmanlar için fiyatta indirim yaptırabilmesi için, satın alma öncesi yapılacak kontrol ciddi önem taşımaktadır. Yapılan kontroller sonucunda alıcı kişiye detaylı bir rapor hazırlanır. Hasarlı yada bozuk ekipmanların fotoğraflarınında bulunması, raporun kişi tarafından rahat anlaşılabilmesi açısından önemlidir.

Satın alma öncesi ekspertiz:

İkinci el bir tekne almaya karar verdiğinizde, tekne gövdesinin, makinasının, üzerinde bulunan donanımın eksiksiz çalıştığına emin olmak için yapılan ekspertiz türüdür. Burada amaç tecrübesi az olan kişinin satış sonrasında zarara uğramamasıdır.Olası bir arızanın satış öncesindeki tespiti ile almaktan vazgeçmenize yada fiyatta tamir masrafının düşülmesi istenebilinir. Böylece daha ileride başınızın ağrımaz, denizden ve teknenizden soğumazsınız. Ekspertiz süresi teknenin boyuna ve üzerindeki ekipmana göre 1 ila 4 gün arasında değişmektedir. Satın alma öncesi yapılan ekspertiz boyunca teknenin gövdesinin tamamı, makinası, diğer sistemleri ve her ekipmanı en ince ayrıntısına kadar incelenir ve sonucunda bir rapor hazırlanır. Hazırlanan rapor içerisinde varsa arızalı parçalar fotoğrafları ile gösterilir ve ekspertizi yapan kişinin yorumu bulunur. Böylece tekneye talip olan kişi çıkan rapor doğrultusunda kararını vererek hareket eder.


* Gövde ve güvertenin incelenmesi

* Ana makina varsa ikinci makinanın incelnip test edilmesi

* Oto pilot, ais, radar, chartplotter, gibi seyir aletlerinin incelenip, test edilmesi.

* Dümen sisteminin incelenmesi

* Jeneratörlerin incelenmesi

* Bağlanma ekipmanlarının incelenmesi

* Lumpoz, hatch kapaklarının incelenmesi

* Seyir fenerleri, güverte aydınlatmaları, kabin aydınlatmaları ve bağlantılarının incelenmesi

* Elektrik sisteminin incelenmesi

* Yakıt tankları, tatlı su tankları, pis su tanklarının incelenmesi

* Sintine sisteminin test edilmesi

* Emniyet (safety) ekipmanlarının incelenmesi

* Yangın sisteminin test edilmesi

* Irgatın test edilmesi

* Anodların incelenmesi

* Akülerin ve bağlantılarının incelenmesi

* Klima ve ısıtıcıların incelenmesi

* Varsa yelken donanımının test edilmesi.

* Bow thrusterın test edilmesi

* Trim sisteminin test edilmesi

Yukarı