Ördek ve Kaz Yetiştiriciliği Hakkında

PEKİN ÖRDEĞİ YETİŞTİRİCİLİĞİ

 

 

Ülkemize 1984 yılında, Çin'den getirilmiştir. Bundan 100 yıl önce, Amerika'ya da götürülmüştü. Orada çok yetiştiriliyor, eti de çok seviliyor. İngiltere bu ırkı geliştirdi, şimdi bütün dünyaya satıyor.

Ülkemizde yetiştirilen pekin ördekleri tüy tipi pekin ördekleridir.

Yumurta verimi yüksektir. Yılda 150-200 yumurta alınabiliyor.

Karaciğeri, tüyleri ve gübresi ayrıca gelir getiriyor.

Tüyleri kremsi beyaz, gaga ve ayakları portakal rengidir.

Hastalıklara karşı oldukça dayanıklı. Tavukları kitle halinde öldüren hastalıklar, bu ördeklerde görülmüyor.

 

Resim 1: Pekin ördeği barınağı

 

Pekin Ördeğinin Üretimi

Yumurta verimi 40 hafta sürer. Bu sürede 200' e yakın yumurta verebilirler. Yani yüksek verimli hayvanlardır. Bu nedenle kuluçkaya yatmayı sevmezler. Yumurtalarından civciv almak için ördek, hindi, tavuk kuluçkaya yatırılır. Ördekler 10-12, tavuklar 7-8, hindiler 20-22 Pekin ördeği yumurtasına kuluçkaya yatabilirler.

Eğer çok sayıda üretim yapılıyorsa, elbette kuluçka makinesi kullanmak gerekir.

Kuluçkadan yüksek verim almak için, yumurtaların döllü olması gerekir. Bu amaçla her 4 dişi ördeğe 1 erkek ördek katılmalıdır.

Ördekleri folluğa yumurtlamaya alıştırmalıdır. Follukların tabanına planya talaşı veya benzeri altlık konur.

Sabaha karşı yumurtlarlar. Yumurtalar sabah toplanmalı, uygun ortamda bekletilmelidir. 8 günü geçirmeden de kuluçka makinesine koymalıdır. Tabii, önce fumige ederek mikroptan arındırılmalıdır. Kirli ve şekilsiz olanlar kuluçkaya alınmaz.

Pekin ördeği yumurtaları ilk 24 gün gelişim bölmesinde tutulur, sonra çıkış bölmesine alınır.

28' inci günde civciv çıkışı başlar.

 

Bakım ve Besleme

 

Civcivler

Yumurtadan çıkan civcivler ana makinesine alınır veya yerde bakılır. İlk 3-5 gün içinde burun-göz karma damla aşısı yapılır. Sularına vitamin ve antibiyotik eklenir.

Üç hafta özel olarak bakılan hayvanlar, artık suya salınıp, yüzmeye alıştırılabilirler.

İlk 4 haftada yüzde 20 proteinli Pekin ördeği yemi ile beslenmelidir.

 

Palazlar

Damızlık olanlara 4' üncü haftadan sonra 6 ay kadar yüzde 15 proteinli Pekin ördeği geliştirme yemi verilir. Hayvanlar 5 aylık olunca, iriliğine, göğüs genişliğine, bacaklarının sağlamlığına bakılır. İyi olanlar damızlığa ayrılır. 3-5 dişi için 1 erkek ayrılmalıdır.

 

Resim 2: Pekin ördeği ve palazları

 

Anaçlar

Dişiler 5-6 aylık olanca yumurtlamaya başlar. Yumurtlama başlayınca ilk gün % 75 palaz geliştirme yemi, % 25 yumurta yemi verilir. ikinci gün yarı yarıya verilir, üçüncü gün % 25 palaz geliştirme yemi, % 75 yumurta yemi verilir. Dördüncü gün artık tamamen yumurta yemine geçilir. Yumurta yemleri % 15-17 proteinli olmalıdır.

Folluklar 40 x 50 x 40 cm ölçülerinde olmalıdır. Her 4-5 ördeğe bir folluk bulunmalı, diplerine talaş gibi bir altlık konmalıdır. Böylece yumurtalar temiz kalır.

 

Barınaklar

Eski tavuk kümesleri varsa, bunlara 50 x 50 cm ' lik çıkış delikleri açılıp, Pekin ördeği yetiştirilebilir. Hatta üç yanı kapalı bir yanı açık kümesler de kullanılabilir.

Önemli olan, hava cereyanı bulunmamasıdır. Onun için kuzey tarafı mutlaka korunaklı olmalıdır.

 

Resim 3: Pekin ördekleri ve havuz

 

Ördekler havuzdan çıktıktan sonra, ıslak ıslak kümese girmemeli. Kümes ile havuz arasına 1,5-2 metre genişliğinde dinlenme yeri yapılmalıdır. Buraya dere çakılı döşenebilir, beton kaplama da yapılabilir. Havuza doğru meyil verilmelidir. Havuz kümesin güneyinde bulunmalıdır. Kümes alanının yarısı kadar havuz yeterlidir.

 

Havuz kirlenmesin

Ördekler hem havuzda yüzer, hem gübresini havuza bırakır, hem orada çiftleşir, hem de suyu içer. Öyle ise havuzun, suyunun temiz tutulması lâzım. Sık sık su boşaltılmalı. Havuz iyice temizlenmeli, badana edilmeli. Kirli bir havuz, ördeklerin sağlığı için zararlıdır.

Sağlık önlemleri

Aşılar hastalığa karşı etkili koruma sağlar. Civcivler burun-göz aşısı yapılmalı, 45 günlük olunca da Nevkastıl (New-Castle) aşısı yapılmalıdır.

Ani yem değişikliklerinde stres olabilir. Bu da ishale yol açabilir. O zaman ishal kesici ilâçlar vermek gerekir.

Tüyüde, gübresi de işe yarar.

Pekin ördeğinin tüyleri hafif ve kullanışlıdır. Yastık, yorgan, yatak yapılır, spor giyiminde kullanılır.

Bir Pekin ördeğinden 100 gram temiz tüy alınır.

Gübresi çok işe yarar. İçinde toprağa gerekli maddeler vardır. Havuzdaki gübre, aynı havuzda balık yetiştirmek için ortam hazırlar.

Ayrıca gübre ile karışmış havuz suyu, sebze sulamasında çok yararlı olur.

 

Resim 4: Gübreli havuz suyu sulamada kullanılabilir.

 

(copy 1)

KAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ

Eti tencereye, tüyü yastığa, ciğeri yurt dışına.

 

 Kaz, kolay yetişen bir hayvandır. Hastalıklara dayanıklıdır. Merada otlayarak beslenir, ekonomiktir.

 Eti sevilerek yenir. Yağı yemeklerde kullanılabilir. İnce tüylerinden yastık, yorgan yapılır. Kaz ciğeri yurt dışında çok sevilir, onun için ihracatını yapabiliriz.

 Kars, Ağrı, Erzurum yörelerimizde yaygın olarak yetişiyor.

  Kaz sürüsü

Resim 1: Kaz sürüsü

 Kaz ırkları: 

Dünyanın çeşitli yerlerinde gelişen kaz ırkları vardır. Embden kazı Almanya'da, Tuluz kazı Fransa'da, Çin kazı Çin'de, Roman kazı İtalya?da yetişir.

 Bu ırklar gelişmiş ırklardır. Canlı ağırlıkları fazladır, yumurta verimleri fazladır. 

Yerli ırk  olarak ülkemizde yetişenlerin erkekleri 4-5 kilo, dişileri 3-4 kilo gelir. Bir dönemde 10-15 yumurta yumurtlar. 

Kazların Üretimi

Kuluçka makinelerinde üretim henüz yaygın değildir. Düzgün, temiz, biçimli yumurtalar kuluçka makinesine yerleştirilmeden önce fumige edilir. Yani mikroptan arındırılır. Sonra kuluçka makinesinin gelişme bölümüne yerleştirilir. 7. günden sonra, haftada bir kere ışıklı muayene yapılır. Böylece dölsüz yumurtalar veya embriyosu ölen yumurtalar ayrılır. 27. gün, yumurtalar çıkış bölümüne geçirilir. 30 . günde civcivler çıkmaya başlar. Tabii kuluçka ile üretim dişi kazları kuluçkaya yatırarak olur. Her anaç 10-12 yumurtaya yatırılır, bunların 8-9? undan civciv çıkar.

  Bakım ve Besleme

  Civcivler

 Temiz bir kümeste, iyi havalandırılmış ve rutubetsiz bir ortamda tutulmalıdır. Geceleri hafif ışıklandırma yapılmalıdır. Başlangıçta yüzde 20-22 proteinli civciv veya hindi palazı yemi verilir.

  Kaz civcivleri

Resim 2: Kaz civcivleri

 Palazlar             

İyi havalarda, uygun merada varsa, palazlar bir haftalık olunca meraya salınabilir. Palazlar yağmurdan ve ıslanmaktan korunmalıdır. Kümeste altlıkları daima kuru olmalıdır.

 Palazlar 1 aylık oluncaya kadar 40-50 adedi bir arada, bölmelere konur. Yemler lapa halinde veya pelet olarak verilirse, yem zayiatı önlenir.

  Kaz palazları

Resim 3: Kaz palazları

 Anaçlar

 Meradan yararlanan kazlara 100 gram kadar hububatlı lapa verilebilir. Bu ek yem akşamları verilmelidir. Merada güneşten koruma için gölgelikler yapmalıdır.

 Besiye alınan kazlar son 3-4 hafta günde 3 öğün beslenir ve az hareket ettirilirse, çabucak kilo alırlar.

  Damızlık kazlar

 Kış boyunca, tarla artığı, yoncalı, yeşil otlu, mısır silajlarını severek yerler. Bunlara, yumurtlamadan önceki dönemde bir ay kadar arpa lapası veya tahıl karışımlı lapa vermelidir. Karışım, iki kısım mısır, iki kısım arpa, bir kısım buğday şeklinde olabilir.

 Kaz barınakları

Kazlar soğuğa dayanıklıdır. özel barınaklara gerek duyulmaz. Ahır veya kümeste ayrılacak bir bölmede veya kullanılmayan ahırlarda veya kümeslerde yetiştirilebilirler. önemli olan, kuru bir altlık, iyi bir havalandırmadır. Akarsu veya havuz varsa, kazlar için çok yararlı olur.

Yukarı