Yelkenli Tekne ve Koruyucu Tedbirler

Yelkeni Temizleme

Yıkamak ile temizlemek ayrı şeylerdir. Deniz tuzuyla her temastan ve uzun yolculuklardan sonra, ayrıca vernik, boya, kan vb. ile lekelenirse periyodik bakımını beklemeden yelken temizlenmelidir. Ağır lekeleri çıkarırken kullanılabilecek kimyasal maddeler metal aksesuarlara zarar verebileceğinden, bu aksesuarların çıkarılması gerekir.

Yelkeni Toplama

Yelken baş taraftan sarılmaya başlanmalı, orsaya doğru devam ettirilmelidir. Sarma işlemi tamamlandıktan sonra, bu sefer orsa yakasından güngörmeze doğru sarılmalıdır. Bir yelken en iyi iki kişi ile sarılır. Kat yerlerine göre yelken önce dikey sonra yatay olarak toplanmalı, bir kişi kenar boyunca tutmalıdır.

Yelkeni Saklama

Yelkeni güneş ışığı almayan, nem, sıcak ve sürtünme riski olmayan, endüstriyel dumandan uzak yerlerde saklamak direncini artırmak açısından gereklidir.

Yelkeni mutlaka yelkenle verilen torbasında saklayın. Özellikle düşük gramajlı yelkenlerin üzerindeki aksesuarları (karabinleri) çıkartmayı unutmayın.

YENİ BAŞLAYANLARA;

Neden Yelken sporu ?

Yelken sporu; her yaştan ve herkesin yapabileceği ender sporlardan biridir. Performansa göre yapılan, yarışın ön planda tutulduğu tekneler de vardır, gezi ve dinlenme amacıyla yapılmış tekneler de. Bu nedenle pekçok çeşit yelkenli tekne vardır. (Optimist, Laser, Pirat, Catamaran, vs.)

Yelken sporurunu denizi ve doğayı sevmeyen kişler yapamaz. Yelken kullanmak göründüğü kadar kolay bir spor değildir. Bu sporda deniz, rüzgar, akıntı ve dalga gibi doğal dış kuvvetlerle mücadele etmeyi bilmek gerekir. Bu mücadeleyi öğrenebilmek için yaşamak, yaşamak için de deniz üzerinde vakit geçirmek gerekir.

Yelken sporu; karar verme yetisini güçlendiren eğlenceli, sıradışı ve yaratıcı daha çok deniz üzerinde satranç oynamaya benzer bir spordur. Yelken sporunu zevkli hale getiren de budur.

Ne kadar çok denizde kalırsanız, o kadar iyi yelkenci olursunuz.

Yelken Bakımı Püf Noktaları:

 

Yelken bakımı doğru kullanımla başlar. Peki, yelkeni nasıl bağlamalı, toplamalı, yıkamalı, temizlemeli, saklamalı? 

Yelken Bağlama

Direk üstünde ray sistemiyle çalışan yelkenlerde kızakların hepsi raylara geçirilmiş olmalıdır. Yelkenin güngörmez yakası bumba üzerindeki mapaya gergin bir şekilde iple sarılmalı. Ana ve mizana yelkenlerde kullanım anında tam verim alabilmek ve yelkeni yıpratmamak için yelken balenleri, mutlaka yelken üzerinde bulunan ceplere yerleştirilmeli.Aynı şekilde, Furling Sistem Genoa yelkenlerde de yelkenin en altındaki matafyondan roller?in dibine kadar paralel inecek şekilde gergin bir ip bağlamak gerekir. Bu tür bağlamalar sayesinde, hem kızaklara binecek yük azaltılmış hem de yelkenin yırtılması önlenmiş olur.

 

Önce Emniyet

 

Deniz için akla gelen güzellik, özgürlük, ferahlık, sakinlik, rahatlık, keyif, mutluluk, dostluk , şiirsel vb. sıfatların yanı sıra  aksi, hırçın, korkunç, ürkütücü, tehlikeli, soğuk, zalim gibi sıfatlarda olduğunu unutmamalı ve hiçbir zaman tedbiri elden bırakmamalıyız. Denizden korkan ve denizi ciddiye alan denizci iyi denizcidir.

Tekneye binerken ister deneyimli bir denizci olunuz, isterseniz ilk defa denize çıkan bir kişi, denizde bazı riskler ve tehlikelerle karşılaşacağınızı biliniz. Bunların büyük kısmı bilgi ile yeterli tedbirlerin önceden alınması gibi emniyet kurallarına vermiş olduğunuz önemle giderilebilir. Acil (emerjans) durumlarda da ne yapılacağı konusunda bilgi sahibi olmak son derece faydalıdır.

 Yelken  Eğitimlerinde Tekne ile seyir halinde iken

aşağıda listelenen güvenlik kurallarına uyulması gereklidir:

 

 Koşulsuz güvenlik için eğitmenin tüm talimat ve yönlendirmelerine koşulsuz uyulmalıdır.

 

 

 

 

Yelkeni Yıkama

Bütün bir sezon boyunca güneş ışığı ve deniz suyu ile temasta olan yelken, toplanıp saklanmadan önce muhakkak dikkatli bir şekilde temiz suyla yıkanmalıdır. Tuzlu sudan, kirden, tozdan arınan yelkenin ömrü de uzar. Yelkeni yumuşak uçlu süpürge ve el fırçasıyla yıkayın. Fırçalarken az miktarda deterjan (arap sabunu vb.) ve 50 dereceden az olmak şartıyla sıcak su kullanılabilir. Çok ağır lekeler varsa, yelkeni bir gece deterjanlı suda bırakabilirsiniz. Beton ve sert yüzeylerde yıkama yapılırken yelken üstüne çok fazla bastırılmamalıdır. Eğer mümkünse altına silikon yapılı bir malzeme konularak sert yüzeyden dolayı oluşacak sürtünme sıfıra indirilmelidir.Yelkeni kurutmak için astığınızda ağırlığın güngörmez yakasına gelmemesine dikkat edin. Yelken orsa yakasından baş ve alt yaka hizasında gergin bir şekilde asılmalıdır. Yelken asılıyken uzun süre rüzgar altında bırakılmamalıdır.

 

Yelken Sporu Ders Notları

Can yelekleri mutlaka giyilmelidir.

Eğitmenin talimatı varsa eldivenler mutlaka giyilmelidir. Hızlı ve kontrolsüz bir şekilde elden akan bir halat ciddi yanıklara neden olabilir.

 

Eğitmenlerin Onayı ve bilgisi olmadan duran veya hareket eden tekneden hiçbir amaçla denize girilmez/atlanmaz.

Eğitmenlerin talimatı olmadan tekneden başka bir tekneye veya iskeleye atlanmaz.

Kıyafetlerde teknedeki makara halat  vinç vb. ekipmana takılacak sallantılı parçalar olmamalıdır.

Oturulan, basılan yerlerde halat, iskota vb. hareketli donanım sürekli kontrol edilmeli ele kola dolanmadığından emin olunmalıdır.

Tekne içinde hiç bir koşulda ani hareketler yapılmamalıdır.

Teknede ekip arkadaşları ile kesinlikle fiziksel şaka yapılmamalıdır.

Eğitimci hocaların görevlendirmesi dışında kıç havuz dışına çıkılmaz baş üstüne gidilmez , güverteye veya kamara üstüne çıkılmaz .

Yelken seyrinde ayağa kalkılmaz ve başlar bumba seviyesi altında tutulmalıdır.

Teknenin hasar görmesini engellemek veya tekneyi yavaşlatmak amacı ile eller, kollar, ayaklar hiçbir şekilde tekne ile iskele veya başka bir tekne arasına sokulmaz.

Teknede yapılacak Eğitim öncesinde veya sırasında alkollü içki içilmez.

Teknede Yelken seyiri süresince Sigara içilmez.

 

Rüzgarın olduğu her havada yelken yapılabilir. 

 

Yağmur, kar, fırtına ya da kavurucu güneş, yeterli rüzgar olduğu sürece yelken yapılmasına herhangi bir engel değildir. Bu nedenle kullanacağımız kıyafet ve ekipmanlar çok daha önem kazanır .

Her yelkencinin bir adet softbag dediğimiz küçük bir spor çantası veya sırt çantası bulundurmasında ve hava durumuna göre giyip çıkaracağı kıyafetleri ,eldivenleri, yedekleri, fotoğraf makinesi vb. malzemelerini bu çantalarda derli toplu tutmasında büyük fayda vardır.

Seçilecek kıyafetlerin sallantılı vücuttan, kıyafetten sarkan parçaları bölümleri kesinlikle olmamalıdır.

 

Güneşe çok dikkat:

 

Sıcak havalarda terlememek başa güneş geçmesini engellemek ve vücudun çıplak kalan bölümlerini tehlikeli şekilde yakmamak önemlidir. Yelkenli teknede ve denizin üstünde hareket halinde iken yelkenlerden ve denizden yansıyan güneş her zamankinden daha acımasız olabilir. Enseyi ve başı mutlaka bir şapka ile korumalı ve güneşten koruyucu krem ve solusyonlar kullanılmalıdır.

Ayrıca biliniz ki güneş ışığı ve sıcaklığı, teknede çeşitli nedenlerle meydana gelen titreşim ve gürültü stresinizi arttırır ve sizi normalden fazla yorar. Öldürücü olmayabilir, ama vücut direncinizi ve yargı gücünüzü azaltarak kaza yapmanıza neden olabilirler.

Yazın teknede iken güneşte otursanız da oturmasanız da ısı nedeniyle büyük ölçüde su kaybedersiniz. Çünkü çeşitli şekilde hareket edeceksiniz.

Bu terleme seklinde olur. Ve büyük ölçüde ve devamlı terlemede;

?  Su kaybınıza ( dehydration) ve dolayısıyla kaza yapma olasılığınızı arttıracak bir yorgunluk hissetmenize neden olur.   

?  Bunu gidermenin en basit yolu yeterli su içmektir. (saatte bir litre tavsiye edilir.)

 

Güneş kadar soğuk da tehlikeli olabilir:

 

Hava koşullarına göre içinize giyeceğiniz giysilere dikkat edin. Teknede ve denizin ortasındayken üşümek can sıkıcı olabilir. Rüzgarlıklara güvenseniz de içine üşümeyecek şekilde en azından bir polar giyin. Sıcak olursa çıkarmak çok zor değildir. Bir çift eldiven edinmeniz sizin için iyi olabilir. Her ne kadar eğitimler için olmazsa olmaz bir ekipman değilse de eldivenle daha rahat edebilirsiniz.

 

Ayakkabılar Önemlidir:

 

Dikkat etmenizYaratan CrazySailor gereken en önemli nokta kaymayacak ayakkabılardır. Yukarıda bahsedildiği gibi ayakkabının en önemli özelliği altının kaymayı minimuma indirmesidir. Bu nedenle eğitimlerde normal tabanlı bir spor ayakkabı işinizi görecektir. Converse?ler biraz fazla kayıyor, giyecekseniz de dikkat etmeniz lazım. Topuklu ayakkabı kösele veya suni kösele altlı ayakkabıları kesinlikle tercih etmeyin.

 

Yedek kıyafetler olsa iyi olur :

 

Her ne kadar denize düşme ihtimaliniz çok çok az da olsa yanınıza üzerinizdeki her şeyin birer yedeğini almanız yararınıza olur. Sert bir havada serpintiler ile veya yağmur ile çorap vs. giysilerinizin ıslanma ihtimali her zaman vardır.

 

DENIZDE EN ÖNEMLI VE EN GÜZEL GIYSI UYGUN BIR CAN YELEGIDIR

 

 

Can Yeleği Denizde Emniyetinizin Sigortasıdır

                                                                                                                                                    

Boğulma Olasılığını Azaltınız / Can Yeleği Giyiniz . Denizde ölümle sonuçlanan kazaların % 90 i tekne kazalarıdır. Ölümle sonuçlanma nedeni de ya Can yeleği giymeme veya giyilen can yeleğinin yetersiz olusudur.

 

Bu nedenle daima koşullarınıza uygun can yeleği tavsiye edilir.

 

Sadece kanunun öngördüğü bu koşullarda yetmez. Can yelekleri daima kullanıma hemen hazır olmalıdır. Herkes can yeleği giymelidir. Çünkü denizde iken (denize düşmüş iken) can yeleğini giymek kolay değildir. Ölümle sonuçlanan pek çok kazada uygun can yeleklerinin teknede olduğu, fakat kullanılmadığı veya hemen bulunamadığı görülmüştür. Eğer üzerinizde bir can yeleği olmaksızın suya düşerseniz, elinize bir can yeleği veya simidi geçerse bunu hemen ellerinizle sıkı sıkıya tutunuz ve göğsünüzün altına emniyetli olacak şekilde alınız.

?  Can yelekleri kullanacak kişiye uyumlu olmalıdır. Daima üzerindeki etiket bilgisini okuyunuz. Ağırlığınıza ve göğüs çapınıza uygun olup olmadığını kontrol ediniz.

Bir can yeleği alır almaz :

 

?  Vücudunuza uygun olup olmadığını kontrol ediniz,

 

?  Hemen su içerisinde kontrol ediniz,

?  Kullanma talimatını okuyup öğreniniz.

 

 

Can Yelekleri Ve Simitleri :

Can yelekleri ve can simitleri sudan hafif / suda yüzer malzemeden veya hava ile şişirilerek suda yüzer hale getirilen malzemeden yapılır.

Normal olarak teknedeki her kişi için bir can yeleği bulundurulması zorunludur. Eğer tekne, 5 m. den büyükse bir adet de tekneye bir ip ile bağlı olarak ? atılabilir tip ? can simidi bulundurmak faydalıdır.

 

NOT : Denizcilik Müsteşarlığınca ülkemizde kabul edilen standart :

 

? Boyu ne olursa olsun, denize çıkan her teknede seyire katılan kişi başına bir adet can yeleği bulunacaktır. Çocukların bulunması halinde de her çocuk için bir can yeleği bulunacaktır.

 

Bütün can yelekleri ve simitlerinde hakim renk turuncu olup, bunun nedeni denizde en iyi görünen renk olmasıdır. (Bazı sportif ve özel kullanım yerlerinde renk değişebilir.) can yeleklerine, bati ülkelerinde kişisel yüzdürme malzemeleri de denir ve 5 sınıfa ayrılır.

 

Yedekte çekilen (spor veya hizmet maksadıyla) sudaki kişiler mutlaka uygun can yeleği giymiş olmalıdırlar.

Tekne içerisinde yüzme bilmeyenler daima diğer kişiler ise mutlaka geceleri, kötü hava şartları (ağır deniz) ve soğuk havalarda can yeleklerini giymelidir.

Teknedeki herkesin uygun evsaflı can yeleği giymesini sağlamak kaptanın en belli başlı sorumluluğudur.

 

 Aşağıdaki bölümlerde verilen bilgiler emniyetiniz açısından temin edeceğiniz can yeleğini seçmede size yardımcı olmak üzere verilmiştir.

CAN YELEĞİ TARİFLERİ

 

TYPE I: Açık Denizler İçin

 

Bu tip yelekler ağır deniz şartları ve yardım gelişinin uzun sürebileceği açık denizler için uygundur.

Mükemmel yüzdürme kabiliyetine sahiptirler ve suda şuuru kaybolmuş kişinin dahi yüzünü yukarıya getirirler

TYPE II: Kıyı Suları İçin

Sakin sularında ve yardımın kısa zamanda gelebileceği kıyı sularında kullanılırlar.

Tip II yelekler şuurunu kaybetmiş kişinin ağzını yukarıya getiremeyebilirler.

TYPE III: Suda,Satıhta (yüzeyde) Kalmaya yardımcı Olanlar

 

Sakin sular ve yardımın çabuk gelebileceği yerler içindir. İnsanin ağzını yukarda tutamayacakları için denizli havalar için uygun değildirler.

Bu tip yelekler genellikle deniz sporcuları tarafından kullanılır. Bazıları suya girildiğinde personel tarafından şişirilen tipte olabilir. 

TYPE IV: Fırlatılabilir/atılabilir Yardımcılar

 

Bunlar minder veya at nalı seklinde olabilirler. Suya düsene, suda görülene derhal yardim sağlamak içindir. Yüzdürücülüklerini uzun süre muhafaza edemezler. Yüzmesini bilmeyenlere veya şuurunu kaybetmiş olanlara karsı uygun değildirler. 

TYPE V: Özel kullanım Yeri Olanlar :

Bazı can yelekleri Hybrid veya diğer malzeme ile yapılmış olup özel maksatlar için kullanılır. Örneğin Sörf, kayak veya su kayağı gibi... Bunlardan bazıları şişme tipte olabilir.

Bunları alıyorsanız üzerlerindeki etikette yazılan yerler dışında kullanmayınız

Yatın tanımı:

Uluslararası tanımlamaya göre, sadece spor ve gezi amacı ile kullanılan, yelken veya makineyle veya hem yelken hem de makine ile yürütülen, her türlü deniz teknesidir.

 

Yelkenli yatlar:

Esas itibari ile yelkenle hareket etmekle birlikte günümüzde olimpik yarış sınıfları dışında, tonajlarına göre bir yardımcı makineyle donatılmışlardır.

 

Sadece yarış için düşünülmüş yatlar:

Optimist, Dragon, 470, Laser, vs. Bu teknelerde makine bulunmaz.

 

Hem yarış hem gezi amacı ile dizayn edilmiş yatlar:

IOR klas tekneleri, süratli gezi yatları gibi. Bunlarda teknenin kullanılış amacına göre kuvveti değişen bir yardımcı makine bulunur.

 

Motor Sailer (yelkenli motor) gezi yatları:

 

Bu tekneler sadece gezi amacı ile dizayn edilmiş, armaları küçük deplasman tipi yatlardır. Ancak son yıllarda armaları büyütülmüş, karina formları değiştirilmiş ve özellikle hafif havalarda yelkenle gitmek için dizayn edilmiş yatlardır

TEKNE

Form verilip posta ve eğrilere çivilenmiş , kaynaklanmış veya yapıştırılmış ahşap, metal, vb. plakalardan meydana gelir. Eğriler ve postalar tekneye lüzumlu olan sağlamlığı ve şekli temin eder. Teknenin yanları (Bordalar) baş tarafta birleşerek baş bodoslamayı oluştururlar. Borda levhaları kıç tarafta ?ayna? adı verilen dikey bir levhada birleşirler. Bordaların iç kısımlarına alabanda denmektedir. Omurga adı verilen ve baş bodoslamadan kıçtaki aynaya kadar devam eden parça ise tekneyi pruva-pupa hattında takviye eder. Teknenin üst kısımları ise başta güverte, yanlarda ise küpeştelerden oluşur. Küpeşteler bordalarla havuz arasında bulunan üst kısımlardır. Teknenin su kesimi altında kalan gövdesine karina denir. Teknede mürettebatın bulunduğu açık yere kokpit veya havuz denmektedir.

Yelkenli bir teknede yön/konum bildiren terimler

   Sancak

  Teknenin Sağ tarafına Sancak denir

   İskele

  Teknenin Sol tarafına İskele denir

   Pruva

  Teknenin önüne Pruva veya Baş denir

   Pupa

  Teknenin arkasına Pupa veya Kıç denir

   İskele Baş Omuzluk

  Teknenin Sol ön 45 derece açıya denir

   Sancak Baş Omuzluk

  Teknenin Sağ ön 45 derece açıya denir

   İskele Kıç Omuzluk

  Teknenin Sol arka 45 derece açıya denir

   Sancak Kıç Omuzluk

  Teknenin Sağ arka 45 derece açıya denir

   Rüzgarüstü

  Rüzgarın geliş yönüne rüzgarüstü denir

   Rüzgaraltı

  Rüzgarın gidiş yönüne rüzgaraltı denir

   Borda

  Teknenin yan kısmına Borda  denir

   Kemere

  Tekneyi enlemesine bölen hatta Kemere denir

Yukarı