Akvaryum Işıklandırması

Ne hikmetse, aydınlatma halen tam olarak kafalarda şekli, şiddeti, Watı, renk değeri olarak belirlenememiş bir konudur. Bu galiba birazda göz zevkine göre değişiklik göstermekte. Mavi tonları sevenler, yeşil rengin ön plana çıkmasını isteyenlerden tutun bir çok görece mevcut.

Hangisi doğru ?
Bu soruları sorduğumuz ortamlarda hep bir biri ile çelişen cevaplar alırız. Belki de bunun en önemli sebebi; gerçekten de 'doğru' diye bir cevap olmamasıdır.

Nasıl tanımlanmamış hastalığın ilacı ve tedavisi önceden bilinmiyorsa, hastalığın tanısı ve tetavisi hastanın o anki tablosuna göre şekilleniyorsa, akvaryumlarımızda da aydınlatma aynen bu şekilde yapılmalıdır.

Bilimsel terimleri kafanızı karıştırmadan kısaca açıklayalım, aklımızın bir kenarında bulunsun.

Wat; Güç.

Kelvin ; Mavi ton değeri.

Lüx; Aydınlatma miktarının ölçüsüdür. Bir metre kareye düşün lümen miktarı ile tanımlanır.

Lümen; (LM) Görünen ışığın miktarının temel ölçüsü. 683 Lümen bir wat'dır.

Steradyan; Bir ışık kaynağından belli bir yönde çıkan ışık miktarını gösterir.

Işık rengi; (K)Bir ışık kaynağının soğukluğunu yada sıcaklığını belirten bir terimdir.

Ampul çeşitleri 

Enkandesan ampul;



Yaydığı ışığın %90 'ını ısı olarak yayar. Harcadığı elektirik sarfiyatı fazladır.
Camdan ve alev biçiminde bir ampulü bulunan enkandesan ampullerdir, içlerinde gaz doldurulmuş olup çift sanmlı wolfram flamanlıdır. Softone buji ampulleri, rahat bir atmosfer içinde iyi bir görüntü vermektedir. Karışık beyaz ve pastel renklerde net ve parıltısız bir ışık sunarak, aydınlatılan yerlerin renklerini zenginleştirirken, iç dekorasyona yeni bir boyut kazandırmaktadır. Avize ve süslü lambnlerdekı mum ampullerin yerine en uygun çözüm, Softone buji ampulleridir.

Soft buji (B-shape) ampulleri her konumda yanabilir. Ancak 60 Watt'lık E14 tabanlı ampuller, düşey olarak tabandan aşağı doğru 90°'lik toleransla çalıştınlmalıdır.

Uygulamalar
- Evlerdeki oturma , yemek ve yatak odalarında
- Otel, hol, restoran, yatak odası, salon, konferans salonu ve antrelerde
- Klüp ve sosyal faaliyet alanlarında
- Balo salonları ve benzeri yerlerde.

Florasanlar





Her renk ışık kaynağı verebilir, ısı yayması çok azdır. En çok kullanılan aydınlatma tercihidir. Ampulleri daha sık değiştirilmelidir. Karışık bir florasan aydınlatması ile ideale yakın aydınlatma yakalanabilir. Üniversal kullanıma ekonomik ışık. 

Tüm floresan lambaların müşterek özellikleri yüksek randıman, düşük elektrik tüketimi ve çok uzun ömürdür. Çubuk şeklindeki lambalar geleneksek akkor lambalara oranla yaklaşık sekiz ile on beş kat daha uzun ömürlüdürler ve tipine ve aydınlatma gücüne göre % 85'e kadar daha az elektrik tüketirler.

ÖZELLİKLER

Floresan lamba prensibi:

Cıvalı, düşük basınç deşarjlı lambaların çalışması şöyledir: Cam tüp içerisindeki cıva buharı, ateşlemeden sonra mor ötesi ışınlar yayar. Bu ışınlar, camın iç tarafındaki floresan tarafından görülerek ışığa dönüştürülürler-floresanın türüne göre farklı bir ışık rengi ile. Bir balast, lambaya doğru akımın gelmesini sağlar.

En ekonomik: FH Sistemi. 

FH ' nin İngilizce açılımı "Fluorescent High Efficiency". 16 mm tüp çapıyla bu lambalar, 104 lm / W' a kadar aşırı düzeyde ışık randımanına sahiptirler. Modern EVG işletimine göre tasarlanmışlardır ve T8 lambalara oranla % 20 daha ekonomiktirler. 

Üç nedenden dolayı: 

Daha yüksek ışık randımanı 
Yüksek optik geriverim 
Enerji tasarruf ettiren EVG işletimi. Bu sistemle, % 50 daha az hacimli, süper ince aydınlatma unsurlarının yapılması mümkün olmaktadır. Çünkü EVG de artık aşırı derecede kompakt hale geldi. 5 cm'ye kadar kısalmış olan lambalar, genişletilmiş 60'lık ve 120'lik tavan çerçevelerine tam olarak uymaktadır.

Süper parıltı: FQ Sistemi. 

FQ'nun İngilizce açılımı "Fluorescent OINTRON ". FQ 54 W, yalnızca 1149 mm uzunluk ve 16 mm tüp çapıyla, geleneksel 58 W, 26 mm tüp çaplı ve 1500 mm uzunluğundaki T8 lambalarıyla aynı ışık akısına sahip. FQ lambaları, T8 versiyonlara oranla 5 cm daha kısadır, modern EVG işletimine göre tasarlanmışlardır ve daha küçük çaplarına rağmen, çok daha yüksek optik geriverime ulaşmaktadırlar. Sonuç: Dolaylı aydınlatma ve sanayi aydınlatmalarında daha fazla ekonomikliktir. 

Kompakt Florasan;



Ciddi biçimde küçültülmüş bir florasan şekli. 40800 LM şiddetinde ve her renk ışık kaynağı verebilir. Mini: FM floresan lambaları. 

M ini floresan lamba FM (Fluorescent Miniature) çok zarif ışık çözümleri getirmektedir. Tüp çapı: 7 mm. Örneğin modern akrilik ışıklı display'ler için idealdir. Özel olarak geliştirilmiş EVG' li sistem QUICKTRONIC FM, yüksek ışıksal ışınımda çok parlak bir ışık ve çok iyi bir renksek geriverim sağlar ve tüm bunları çok ekonomik bir biçimde gerçekleştirir.

Halojen;



Enkandesan ampullere göre daha uzun ömürlüdür. 44.000 değerinde ışık şiddetine çıkabilir. Düşük gerilimle çalışır (6, 12,24 V) ilave trafoya ihtiyaç duyar. 

Cıva buğarlı ampul

Genellikle sokak aydınlatmalarında kullanılır. Ucuz bir ampul çeşitidir.200.000 LM kadar sıcak ışık veriri. Balansa ve ateşleyici gerekir.

Metal halide;



Daha derin akvaryumlar için idealdir. 200.000 LM şiddete kadar her renkde ışık verebilir. İlave balans ve ateşleyici gerektirir.

Akvaryumlarda aydınlatma;
Akvaryumlarda aydınlatma dekorun gözümüze hoş görünmesi ve bitki ve diğer canlıların sağlıklı yaşamlarını sürdürebilmeleri için kullanılır. Balık akvaryumlarında balıkların renklerini ön plana çıkaracak, doğal renkleri baskılamayacak ve gölgeleme yapmayacak bir aydınlatma şekli ile bunun üstesinden gelebiliriz. Dikkat edilmesi gereken konu, balıkların renkleriyle uyumlu ışık renginde ampuller kullanmaktır. Öreneğin, mavi ağırlıklı balık olan akvaryumlarda, mavi renk ampuller ağırlıklı kullanılabilir (actinic blue). Tüm tatlı su ve tuzlu su akvaryumlarında yine en az bir tane gün ışığı renginde (daylight) ampul kullanılmalıdır. Gün ışığının rengi, 4.500,5.000 kelvin cıvarındadır.

Aydınlatma armatürünün akvaryum üzerindeki konumu en önemli noktadır. Işık hüzmesi bir koni şeklinde yayıldığından, özellikle florasan ampul kullanılması durumunda ampulün altındaki ilk 5-10cm.lik bölgede yan taraflar ışık almaz. Akvaryum yüzeyine oturtulmuş armatür yerine, yukarıya kaldırılmış armatür daha iyi sonuç verir. Reflötör yine çok önemlidir. Reflöktör olmayan aydınlatmalarda, ışık kaynağı başka nesneler tarafından emilir.

Bazı hazır akvaryumlarda ise, armatür neredeyse arka cama bitişiktir. Bu tarz aydınlatmanın estedik olarak sakıncaları vardır. Işık huzmesi, arkadan öne doğru geleceğinden tankın içinde yüzen balıkların arka yüzeylerine çarpacak ve tanka önden bakan biz hobiciler,balığın gerçek renkleri yerine gölgesini görüyor olacağız. İnsan gözü, cisimlerden yansıyan renkleri gördüğünden, ışığın balık, bitki ya da cansız objelere gözümüzün bulunduğu taraftan vurması tercih edilmelidir.

Görsel güzelliğin dışında canlı ihtiyacıda çok önemlidir.Örnek olarak; Amazon nehrinde yaşayan discus balıklarının bulunduğu veya loach türü ışığa hassas , karanlıkta faliyet gösteren balıkların yaşadığı akvaryumları uzun süreler ile ışıl ışıl aydınlatmak, balıkları strese sokmaktan başka işe yaramaz. 

Bitkilerin ışık ihtiyacına sıra gelince, iş biraz karmaşık bir hal alıyor. Artık amaç görsellikten ziyada bitkilerin en iyi fotosentezi yaparak büyümeleri ve çoğalmalarıdır. Bunu başarmak için olaya bitkilerin gözü ile bakalım;

Bitkilerin Klorofil pikmentleri, ışığın mavi ve kırmızı renklerini kullanır. Bundan yola çıkarak bu renklerin ağırlıkta olduğu bir aydınlatma şekli seçmek akıllıca olacak gibi görülebilir. Halbuki ilave olarak, klorofil pikmetleri dışında kalan diğer pikmentler farklı ışık renklerini kullanırlar. Doğada bitkilerin gün ışığı altında gelişimini, günışığı tayfında her renkden ışık bulunması ile açıklamak mantıklı olur. Dolayısı ile, akvaryumlarda kullanacağamız ampulleri seçerken, gün ışığı spektrumu olan ampulleri halükarda kullanmamız gerekir.

Litre başına 1 wat bitkiler için idealdir. Ancak enkandesan ampullerde, ampul üzerinde yazan Wat değerinin sedece %5 -10'unun ışık kaynağına dönüştüğünü untmamamız gerekir. 50 cm üzerindeki derin akvaryumlarda ışık gücü artırılmalıdır. Bu akvaryumlarda metal halid kullanılabilir. Uygun akvaryum aydınlatması her akvaryum ortamındaki canlıların ihtiyacına göre uzar gider. Sadece aydınlatmanın bitkiler ve deniz omurgasızları için yetmeyeceğini ve ilave besinler gerekeceğini unutmamak gerekir

Yukarı