Rozella Papağanı

Rozella Papağanları

Adı: Rozella 

Latince adı: Platycercus Flaveolus

Boyu:26cm 

Ortalama Ömrü: 15 Yıl

 Bakım Zorluğu: Kolay 

Ses Seviyesi: Düşük

Konuşma Yeteneği: Yok 

Özellikleri: Çok canlı renklere sahip ve bakımı kolay bir türdür.

Rosella Papağanı Genel bilgiler:

Avustralya kökenli olan rosellalar, papağanlar arasında yaygın olarak beslenilen bir türdür. Çok önceleri muhabbet kuşları da rossela ailesinden sayılıyordu fakat yıllar içinde yapılan araştırmalar muhabbet kuşlarını bu guruptan ayırdı ve kendi başına bir aile olarak ele aldı.

Genel isimleri bizde ve İngilizce de rosella diye geçen bu papağan gurubunun kendisi her ne kadar ufak olsa da aslında içerdiği sayı küçümsenmeyecek kadar fazla.

 

 

Bilim adamları uzun süre bu gurup ile ilgili tereddüt de kalmış, fikir ayrılıkları yaşamıştır. Son araştırmaların neticesinde bu guruba ait kabul edilen systematize kısaca şu şekildedir.

 

Sınıf: Kuşlar-papağanlar (Psittaciformes)

Aile: Platycercidae

 

Alt türleri

? Platycercinae

? Neopheminae

? Lathaminae

Bizim bu bölümde işleyeceğimiz sadece bu sınıfın alt ailesine giren Platycercinae ailesi. Rosella türünün ortak özelliği sayılan en belirgin yönleri; sırt kısımda ki siyah, siyah-kahve tüylerinde olan sarı, yeşil veya kırmızı ya da tersi pullu renk dağılımıdır. Aynı şekilde yine yanaklarında beyaz, sarı veya mavi renkte ki yanak benleri de bu türe ait bir ortak özelliktir. Birde bu tür, kuyruk tüylerini, eşleşme döneminde yelpaze gibi açıp sağa solla sallamasıyla da bilinir. Basamaklı ve en uzunu 4 adet, eşit boyda tüyden oluşan uzun kuyrukları uç kısmına doğru normalde olduğu gibi daralmaz o şekilde geniş kalır. Yaklaşık 26?38 arasında değişen boylar da olduklarından, orta boy papağanlar gurubuna girerler. Çoğunlukla büyük guruplar halinde bir arada yaşamayı sevseler de içlerinden bazı türlerin eşli ve daha ufak guruplar halinde yaşadığı bilinir. Bu türe giren tüm papağanlar yemlerini yerde dolaşarak, eşelenerek temin ederler. Bir hayli uzun olan bacak kısımları onlara yerde yem arayışı sırasında yaptıkları yürüyüşleri epeyi kolaylaştırmaktadır. Ayrıca üst gagalarında göze çarpıcı şekilde bir kerte (çentik) vardır.

 
Kısa tarihçesi:

18 y.y. ortalarında Platycercus türleri Avrupa?ya getirildi ve ilk başta İngiltere (Londra) da bazı egzotik bahçelerde daha sonrasında ise kişisel salmalarda başarıyla üretilmişlerdir. Mükemmel renk armonileri ve rahatsızlık vermeyen sesleri ile kısa süre içinde birçok papağan sever hayran kitlesi tarafından kabul görmüş bir türdür. Yılın tüm zamanı don tehlikesine karşı hazırlanmış ayrı bir bölme ile açık salmalarda kolayca barındırabiliyorlardı. Sadece eşleşme döneminde oluşabilecek saldırgan davranışları önlemek adına çift bazında ayrılmaları üretimleri için yeterli oluyordu. Zaten doğal yaşam alanlarında da eşleşme dönemlerinde sürüden ayrı çift olarak yaşarlar.

Yaşam alanları:

Avustralya kıtasına geniş şekilde dağılmış olan rosellaların yaşam alanları, açık ve kurak savanlardan, batıdaki kıyı ormanlarına, kuzeydeki mangrovormanlarına değişken bölgelerdedir. Bazı türlerinde şehir kesimlerinde parkları ve bahçeleri yaşam alanı olarak belirlediği bilinmektedir.

Türlerin kısaca barındıkları doğal yaşam alanları şu şekilde sıralanabilir:
Platycercus eximius: Avustralya, Güneyde Yeni Güney Galler, Victoria ve güneybatı ya doğru Güney-Avustralya
Platycercus elegans: Doğu ve güney Avustralya?nın kıyı kesimleri
Platycercus flaveolus: Avustralya, güneyde Yeni Güney Galler
Platycercus icterotis: Güneybatı Avustralya
Platycercus adeleidae: Güney-Avustralya ve Adeleidae şehri
Platycercus venustus: Avustralya, kuzey Kimberly çevresi ve kuzey toprakları
Platycercus caledonicus: Tazmanya ve çevre adaları, özellikle de kuzey ve kuzey-doğu kısımlarına doğru yaygındırlar.
Platycercus adscitus: Avustralya, Queensland ve kuzey Yeni Güney Galler
Doğal ortamlarında beslenme şekilleri:

Bu türe giren tüm papağanlar yemlerini yerde dolaşarak, eşelenerek temin ederler. Step ve bozkırlarda bazen de ormanlık bölgelerde yemlenirler. Çim tohumları, yemişler, meyveler (özelliklede elma çok severler), çiçek ve çiçek tohumları, nektar, sebzemsi bitkiler, ağaç (özellikle de okaliptüs ve akasya) ve çalı tohumları, goncaları ve böcek larvaları yediklerinin başında gelenlerdir. Özellikle de günlük yem ihtiyaçlarının nerdeyse %50 ye varan bir oranının böcek larvalarından oluştuğu yapılan araştırmalar sonucu tespit edilmiştir.

 
Doğal yaşamda davranış şekilleri:

Rosellalar gayet hareketli, enerjik papağanlardır. Günün çoğunu yerlerde yem arayarak geçirip uzun yollar kat ederler. Çevre koşullarına ve iklim koşularına karşıda dayanıklı bir yapıya sahiptirler. Aşırı olmadığı sürece karlı havada bile dışarıda rahatça yaşamlarını idame ettirebilirler. Genellikle üreme dönemi dışında diğer türlerle huzur içinde bir arada yaşadıkları gözlemlenmiştir. Kendi familyası dışında, ama aynı familyada veya alt familyada olan türdeşleri ile eşleşme döneminde bir araya geldiği sıkça görülür. Türlerin kesinleştirilip belirlenmesi açısından her ne kadar araştırmacıları yoran bir konu olsa da bu maalesef önlenemeyen bir olaydır. Meyve yemeyi sevdiklerinden çevrede bulunan meyve bahçelerini sıkça ziyaret edip hasar verirler buda avlanmalarına neden olur. Zaten bu gün içinde sadece isim olarak bulunan bazı türlerin neslinin tükenmesinde bu konuda etkin rol oynayan faktörlerdendir. Zaman içinde gelişen zivilizasyon çalışmaları maalesef onlarında yaşam alanlarını daraltmıştır.

 
Rozella Papağanların Doğal Ortamda Üremeleri:

Her türün aslında bir birinden ayrılan bazı üreme özellikleri mevcuttur fakat burada hepsini tek-tek ele almak zor olacağı için genel anlamda bu konuda şunu belirtebiliriz. Sene içinde birkaç kez kuluçkaya girip birçok yavruyu sağlıklı şekilde yetiştiren türlerdirler. Yuvalarını çoğunlukla ağaçların kovuk ve oyuklarında yaparlar.

 

Genelde kuluçkaları 2?9 arası yumurtadan oluşur ve kuluçka süreleri de ortalama olarak 3 hafta sürer. Yavrular yumurtadan çıktıklarında ise yaklaşık 5 hafta ebeveynleri tarafından beslenip yuvadan ayrılırlar.

Üreme döneminde genel olarak saldırgan oldukları ve eşleriyle ağaç kovuklarında yaptıklar, yuvalarında, başka papağan guruplarından ayrı yaşadıkları gözlemlenmiştir. Yine bu dönemde çifti huzursuz eden bir müdahale olduğunda çetin kavgaların yaşandığı da veriler arasındadır.

Evcil olarak bakımları:

Rosella alacak kişilere yapılması gereken ilk tavsiye aldıkları evcillerini önce hemen parazit bakımından geçirmeleri olacaktır. Rosellalar yerde yemlenen türler olduklarından bunlarda sıkça iç parazit gelişir ve bu da önlem alınması gereken önemli bir durumdur.

 

Rosellalar arasında insanlar tarafından yaygın şekilde benimsenmiş 4?5 tür mevcuttur. Muhteşem görünüşlü göz alıcı renklerinden ötürü de sevilen papağanlar arasındadırlar. Diğer papağanlarla kıyaslandıklarında rahatsız edici bir sesleri de yoktur zaten bu da tercih edilmelerinin nedenlerinden birisidir. İyi bakıldıklarında da kafes ortamında 15?20 yıl yaşam süreleri vardır. Fakat önemle belirtmek gereken konu rosellaların eğitilebilirliklerinin çok düşük olmasıdır. Genelde eğitime yatkın türler değildirler ve kendi başlarına bırakılmayı severler. Kendileri içinde diğer türlerde alışmış olduğumuz eşlerin bir birini kaşıması ve tüylerini temizlemesi bunlarda görülen bir davranış değildir. Bu durumda zaten alışmalarında ki zorluk faktörlerinden bir tanesi olarak bilinir. Birlikte yaşadıkları kişilere alışmaları hem zor hem de çok uzun bir süreç ister. Karşılarına gelen her yeniliğe veya yeni şahsa karşı ürkek ve güvensiz bir tavır sergilerler. Başta da belirttiğimiz gibi çok hareketli bir tür olduğu için bunları piyasa da satılan mevcut kafeslerde barındırmak onlara işkence yapmak anlamında olacaktır. Deyim yerindeyse ?kaplana kafese tıkamak? diye açıklanabilir bu durum. Gün içinde kısa dinlenme süreleri dışında sürekli bir hareket içinde olmayı severler ve kemirme güdüleri fazlasıyla gelişmiştir. Bu nedenle de barınakları içinde klasik tünekler yerine mutlaka, değişik şekillerde, üzerinden atlayıp tırmanabileceği ve rahatça kemirebileceği dallar olmalı. Mümkünse alanları da bir hayli geniş tutulmalı bunun için eğer rosella besleme kararı içindeyseniz kafes yerine daha geniş bir alan sunan oda tipi bir salmayı mutlaka tercih edin. İklim koşullarına karşın dayanıklı oldukları için, mevcut ikliminizde don tehlikesi varsa, buna önlem olsun diye ufak bir sığınma odası bulunan dış salmalarda da çok rahat üretip besleyebileceğiniz bir türdür. Dış salma yapmaya karar verdiğinizde dikkat etmeniz gereken tek konu üretim döneminde eşleri birbirinden sorun çıkarmayacak şekilde ayırabilecek salma modelinizin olması. Rosellalarınız dış salmalarda barındırılacaksa sene içinde en az 2 kere mutlaka iç parazit ilaçlaması yapmanız sağlık açısından önemlidir.

Rosellalar; beslenme şekilleri olarak sultan papağanı türündeki orta papağanlarla aynıdırlar. Bunları da beslerken piyasada satılan hazır orta papağan gurubu yemlerinden alabilirsiniz. Fakat bunun yanı sıra rosellanıza başta elma olmak üzere mutlaka meyve ve çimlenmiş tohumda vermeniz gerekir. Ayrıca yemlenme şekilleri gereği, doğal ortamlarında gün içinde yaklaşık %50 ye varan oranda böcek ve böcek larvaları tüketirler. Evcil bakımlarında da bu gıdayı en azından, piyasada hazır satılan yemler şeklinde almalarını sağlamak gerekir.

Kısaca türlerin tarifi:

-Platycercus eximius

 

 

Boy: yaklaşık 32 cm civarında erkleri dişileri biraz daha ufak olur.

Renk: kafa, boyun ve göğüs tüyleri kırmızıdır. Yanakta, belirgin, beyaz benleri vardır. Alt gövde yeşilimsi-sarı tondadır, sırt tüyleri siyah ve üstü yeşilimsi sarı pullu görünümdedir, kuyruk sokumu kısmında da yine sarımsı-yeşil tonda tüyleri vardır. Kanat tüyleri ve kuyruk tüyleri mavi renktedir, kuyruk altını örten tüyleri ise kırmızı tondadır.

Dişilerde de renk dağılımı aynı şekildedir. Fakat dişi olanlarda, beden kısmı erkeğe göre daha minyon durur ayrıca yine kafa ve gaga kısmı da erkek kuşa kıyasla daha ufak olur. Dişilerin yanağında ki beyaz renk ise erkekte ki gibi tam beyaz olmaz daha az belirgin bir beyaz tonda olur.

- Platycercus elegans

 

Boy: yaklaşık 33-36cm civarında

Renk: belirgin ve canlı kırmızı (scharlach kırmızısı) ana rengidir, kuyruk tüyleri, yanak benleri ve kanat tüyleri ağırlıkla mavi tondadır. Sırt tüyleri siyah ve üstü kırmızı pullu olur. Güçlü bir gaga ve kafa yapısı vardır.

Dişilerde aynı renklere sahiptirler fakat kafa ve gaga yapıları daha narin ve ufaktır.

- Platycercus flaveolus

 

Boy: yaklaşık 34 cm civarında

Renk: ana renkleri sarıdır. Yanak benleri, kanat tüyleri ve kuyruk üstü tüyleri mavi tondadır, kafa üstü (alın bölgesi) kırmızı ve sırt tüyleri siyah üstü açık sarı pullu görünümdedir.

Dişilerde renkler erkeklere göre daha soluk ve cansız görünümdedir. Ayrıca gaga ve kafa şekilleri erkeklere kıyasla daha ufak olur.

- Platycercus icterotis

 

Boy: yaklaşık 28cm civarında

Erkeklerde kafa kısmı ve gövde altı tüyleri kırmızı, yanak benleri koyu sarı renktedir. Sırt tüyleri siyah üstünde yeşil tonda, pullu görünümdedir.

Dişilerde ise kafa kısmında alın bölgesinde ki tüyler kırmızı olur, kafa ve alt gövde kısmı kırmızı, yeşil tonların karışımı şeklindedir.

- Platycercus adeleidae

 

Boy: yaklaşık 35cm civarında

Renk: gövde alt kısmı kırmızı (hyazinth kırmızısı) karın bölgesinde ki kırmızı ton daha açık ve sarımsı tonları karışmış gibi. Yanak benleri mavi renktedir. Sırt tüyleri sarı tonda pullu.

Dişilerde aynı tonlarda, fakat kafa ve gaga şekli daha ufak olur.

- Platycercus venustus

 

Boy: Yaklaşık 29cm civarında

Renk: kafa kısmı siyah ve yanak beni beyaz (alt kenar kısımda mavi renkte) renktedir. Sırt tüyleri siyah üstü sarı pullu görünümdedir. Kuyruk tüyleri kırmızı alt kısmı mavi tondadır.

Dişilerde ki fark ise; kafa kısmında ki tüylerin daha mat siyah tonda olmasıdır.

- Platycercus caledonicus

 

Boy: yaklaşık 36cm civarında

Renk: kafasında ki tüyler sarı, alın kısmı tüyleri kırmızı, kanat tüyleri ve yanak beni mavi renktedir. Kuyruk sokumuna doğru olan tüyleri ise yeşil renktedir.

Dişilerde alın kısmında ki kırmızı bölüm erkeğe kıyasla daha dar olur, kafa yapısı daha ufaktır. Gövde alt kısımda ki tüylerinin rengi de erkeklere kıyasla daha açık tonlarda olur.

- Platycercus adscitus

 

Boy: yaklaşık 33cm civarında

Renk: kafa kısmında tüyleri sarı, yanak benleri beyazımsı tonda, sırt kısmında tüyler siyah üstü altın sarısı tonda pullu görünümdedir. Alt gövde kısmı mavi ve kuyruk sokumuna doğru olan tüyleri ise mavimsi tondadır.

Dişilerinde renkleri aynı tonlardadır fakat genel olarak ebatları erkeğe göre daha minyon ve narin olur, kafa kısımları daha ufak durur. Renkleri de erkeklerde ki gibi parlak değil daha mattır.

Yukarı