ATLAS AKVARYUM

Türkiye sınırları içinde kolayca bulabileceğimiz sürüngenlerin başında gelen 'iguana' dan kısa kısa bahsetmek istedik..

Ortam - Klima : Güneşlendiği alanların 40°C kadar ulaşması iguanalar için pek bir sorun yaratmaz terraların geri kalan kısımlar 25-30°C arasında olmalıdır. hava nemi gündüz %50-70, gece ise %80 civarlarına ulaşmalıdır, nasıl ulasabilirim bu nem e derseniz ; günde 3 kez su püskürtmeniz bu nem ortamını sağlayacaktır. Bunun yanında terrariuma büyük bir şelale yapmanız veya almanız nem konusunda yardımcı olacaktır. 

Terrarium düzeni : Erişkin Iguanaların boyları yaklaşık 160-200 cm ulaşır bunu göze alarak yapabileceginiz 2x2 metrelik bir terrarium sizi ilerleyen zamanlar içinde tekrar bir terrarium yapmaktan kurtaracaktır. Terranızın içinde bir güneş alanı birde soğuma alanı bulunmalıdır. Sağlam ve kalın ağaç dalları ile tırmanış ve güneş alanı yaratabilirsiniz. Tabana da fayans yapılabilir veya hazır satılan iri tanecikli terra tabanları, bunun yanında küp sekline getirilmiş odun parçalarıda kullanılabilinir.

Işıklandırma : Türkiye de bu zaman dilimi içinde bulunması imkansız gibi olan lamba, spot ve yansıtıcılara ihtiyacanız var ne kadar da mümkün olmasada bu ışıklandırma sistemi buraya aktarmada fayda var. Genç iguanalara haftada 2 kez Osram vitalux 300W ile 1 metre uzaklıktan 20 dk olacak şekilde ışık yansıtılmalıdır. (Bu spot güçlü bir UV yansıtıcısıdır), fazla görülmesede bu tür ışıklandırmadan uzak tutulan iguanaların 'Raşitizm' hastalığına yakalanmaları mümkündür. Erişkinler için bu yansıtma işlemi haftada 1 kere olması yetmektedir.Terra içi  ışıklandırma olarak UV florasan (Daylight) 100 W UV spot ve gündüz aydınlığını yakalamak için bir HQI lamba takmamız uygun olacaktır. Bu sekilde içerinin ve güneş alanının sıcaklığını sağlayabiliriz.

Çiftleştirme : Iguanalarda yağışlar bittiği zaman çiftleşme zamanı gelmiş demektir. Terrariumda en uygun zamanlar Aralık ve Şubat ayları arasındadır. Bu zamanlarda erkek sürekli yüksekteki oturma yerinde bulunur. Dişi ise kafasini belli belirsiz sallamaya başlar bu şekilde dişinin de çiftleşmeye hazır olduğu anlaşılır. Çiftleşme 20 ila 40 dk kadar sürer. Çiftleşmeyi istemeyen dişi kafasını geriye ve soldan sağa dogru  sallar. 

Son olarakta : iyi bir bakım ile beraber iguanalar 5 ila 7 yılda son büyüklerine ulaşırlar. Erkek ıguanalar dişilere göre daha uzundur erkekler 170- 200 kadar, dişiler ise 140 cm ladar büyürler. 3. ve 4. yılları arasında çiftleşme olmasa bile kendi kendine yumurta üretebilir. bunun anlamı ben artık dişiyim demektir bu yumurtaları çöpe atmanız uzgun olacaktır.

Büyük yapılı kertenkelelerdir. Sırtta ve kuyruğun üst kısmında, genellikle derimsi taraklar veya dikenler bulunur. Dilleri dışarıya uzatılamaz. Kuyruk, oransal olarak uzundur.1,5-2 metreye kadar uzayabilirler ve kendilerini kuyruklarını kamçı gibi kullanarak korurlar.

Erkekler; Dişilere nazaran daha parlak ve canlı renklere sahiptir. İyi Yaşam koşulları sağlana bir iguananın 15 seneye kadar yaşadığı gözlemlenmiştir.

Bakımı:

İguananızı küçükken alıp her gün elinize almadığınız taktirde,sizi düşmanı olarak görecek ve hiç bir zaman istediğiniz kadar sakin olmayacaktır.İguanaların evcilleşmesini beklemek son derece yanlış bir beklenti olacaktır. Bununla beraber her ırkın özellikleri olduğu gibi,bir de kendi karakter özellikleri vardır ve iguana seçiminizde şanslı bir tercih yapmış da olabilirsiniz..

İguanalar,vejeteryan olmaları nedeniyle kolay bakılır gibi görünseler de,beslenmeye alıştırılmaları oldukça uzun sürer ve başlangıçta fazlaca zaman ayırmanız gereken bir durumdur.Bu durumda yeşillik yanında hazır gıdalar da imdadınıza yetişecektir.Çünkü canlının yiyeceği yeşillik miktarı,hazır gıdalara oranla çok daha fazladır ve bu gıdalar,az da yedirilse hayati fonksiyonlarını ayakta tutacaktır.  Ayrıca, Günde 2-3 yaprak marul,5-10 adet kuru yem, arasıra kivi, mango ve havuç, haftada bir kere portakal ve turnçgiller verilmesi c vitamini ve kalsiyum açığını büyük ölçüde karşılayabilecektir.

İguanalar,midelerini yeterince sıcak tutamadıkları taktirde sindirim yapamazlar!Onların kızgın kum ve kayalarca saatlerce hareketsiz uzanmasına bu nedenle şaşırmamak gerekir.  Bu neden ile, Haftada En az 3-4 gün 10 dakikalık güneş banyolarına çıkarmayı unutmamak gerekir. Ve bulunduğu ortam 26 derecenin altına düşmemelidir.  Bu hayvanların tropikal bölge hayvanı olduğunu unutmamak gerekir.

Ayrıca bulunduğu ortama, talaş gibi kalın altlıktan oluşan bir satıh yapılmalı , bol kabuklubir dal,kum çakıl ve delikli taşlardan oluşan bir zemin hazırlanmalıdır. Bolca yapma ve kuru yapraklar ve çiçekler onun çok hoşuna gidecektir.

Aslında İguanalar birer pet hayvanı değildirler ve özellikle çocukların bakımına bırakılmamalıdırlar.İguanaların bir kaç yıl sonunda iyi bakıldıkları taktirde 2 metreye kadar ulaşabilecekleri;daha onları sahiplendiğiniz ilk günden düşünmeniz gereken tek şeydir!

3. Corytophanidae (Baziliskler)

Yanlardan basık gövdeleri, uzun bir kuyrukları, iyi gelişmiş uzun üyeleri, ibik görünümlü bir tepelikleri vardır. En ilginç özellikleri, su yüzeyinde ayakları üzerinde dikelerek koşabiliyor olmalarıdır.

4. Agamidae (Kelerler)

Gözler uzunlamasına konumlanmıştır ve hareketli göz kapakları vardır. Görme yetenekleri zayıftır. Baş ve kuyruk kısımlarında genellikle dikensi yapılar bulunur. Pullar üst üste binmiştir. Renk değiştirme yetenekleri vardır. ıki çift üye ve her üyede 5 parmak bulunur. Kuyruk kolay bırakılmaz, ancak koparsa yenilenebilir.

İguanalar hakkında yanlış bilinenler:

Haklarında belki en yanlış bilgiye sahip olduğumuz evcil hayvan iguanalardır. Ülkemizde en sık yapılan hataları başlıklar altında açıklıyoruz:

-İguanalar en çok marulu sever:

Tamam iguanalar ot oburdur ama marul ağırlıklı beslenmeyle yaşayamazlar. Neredeyse tamamen marulla beslenen, sayısız iguana var. Beslenme çeşitli olmalıdır. Kesinlikle iguanalar için özel formüle edilmiş, mamalardan da kullanılmalıdır. 

Unutmayın ki iguanalar ot oburdur. Kedi, köpek maması ve böcekler, yüksek miktarda protein içerir ki bu yeşil dostumuzun iç organlarına hasar verip, muhtemelen öldürür. 

-İguanalar sindirim için toprak yemelidir.

Çok yanlış. Çünkü yenilen toprak, bağırsakta sıkışarak ölüme sebep olur. Bu arada iguanalar ne bulsa yerler. Bu anlamda dikkatli olmak lazım. Kendilerine zarar verecek, iğne, boncuk vb. cisimleri dahi yutan iguanalar olmuştur. Bulundukları ortama aman dikkat.

-İguanalar sadece koyuldukları kabın boyutu kadar büyür.

Bir çok insan, ufak akvaryuma konduğu için iguanaların büyümeyeceğini düşünür. Tabiî ki doğru değil ve kısa süre sonra akvaryum yeterli olmaz.

-Sadece ısıtıcılı kayalar yeterlidir.

Sadece ısıtıcılı kayayla ısıtılan iguanalar, ısı kaynağı üzerinden hiç kalkmayarak zarar görebilirler. Buna ek olara UV lambaları kullanılmalıdır. Bunun en hesaplı ve etkin yolu da, sürüngenler için özel satılan flörosanlardır. Ülkemizde de artık rahatlıkla bulunmakta. Bu tip ısıtmada, ısı ışıkla yayıldığı için, akvaryumun bazı kesimlerine ışık yanı ısı ulaşmamalı. Hayvan serinlemek istediği zaman, ısıdan uzaklaşabilmeli. 

-İguanaların bakımı çok kolaydır.

 Tam tersi aslında çok zordur. Çocuklar için uygun değildir. Her şeyden önce iguanaların bulundukları ortamın temizliğinin ve ideal ısı ve nemde kalmasını sağlamak bile zahmet isteyen bir uğraş. Dört ayaklı yeşil dostlar, kendi bölgelerini koruma davranışı gösterirler. Hepsi ilk başta vahşidir ve evcilleştirilmesi gerekir. Hem ısırarak, hem kırbaç gibi kuyruklarıyla hem de keskin tırnaklarıyla tehlikeli olabilirler.

-İguanalar veterinere gitmez:

Gitmeleri gerekir. Onlarında parazitleri ve hastalıkları var. İnternette biraz araştırmayla bu konuda yeterli veterinerleri bulabilirsiniz.

-Cüce iguanalar normalleri kadar büyümez.

Cüce iguana diye bir tür yoktur. Bu sadece, iguana satmak için para tuzağıdır. Tüm iguanalar büyür.

-İguanalar aptaldır ve karakterleri yoktur:

Beyinlerinin boyutları düşünülünce oldukça zekiler. Tuvalet eğitimi alan, kaybolunca geri dönebilen iguanalar mevcuttur. İguanalar bireysel özelliklerde taşıyabilir. Aynı ortamda dahi büyüyenler farklı karakterlere sahip olabilirler.

Kuşku götürmeyen tek şey, ot obur olmalarıdır. İguanaların çok sayıda ufak, keskin dişi vardır. Çiğnemek yerine, yemek parçalarını parçalarlar. Büyük parçalar koparıp, olduğu gibi yutarlar. Bu yüzden yemekleri ufak parçalar halinde kesilmelidir. Hatta, bitkileri iyice yıkadıktan sonra, karıştırıp, beraber ufak parçalar halinde kesikin bir bıçakla kesebilirsiniz. Su içtikleri az görülür. Kafalarını sokup içerler. Çoğunlukla yeşilliklerin üzerindeki damlacıkları yalarlar. Bu anlamda yemeklerinin üzerine, önleri koymadan önce püskürtücüyle içme suyu püskürtmek gerekir. Su soğuk olmamalıdır. Buna rağmen her zaman önünde taze olmalıdır. İguanalar her gün, günde 1 veya 2 kez beslenmelidir. Balıklar gibi değillerdir. Doyunca daha fazla yemezler. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli şey bir süre sonra yemeğini önünden almak gerekir. Aksi halde, çürümeye başlayan yaprakları yiyip, rahatsızlanabilirler. Sabah erken saatler, uyandıktan yarım-bir saat sonra besleme için idealdir. Erken beslenince, sindirmek için gün sıcaklıklarını kullanır. Gece sindirim ise çok zor ve rahtsız edicidir. Hep aynı saatlerde beslemek, hem tuvalet alışkanlığı hem de konfor için gereklidir. İguanalar yemekleri için mama kaplarına tırmanırlar. Kolay devrilebilen, kırılabilen bir kap olmamalı. Yemek kabı zeminde olmamalıdır. Aksi halde yerdeki malzemeyi de kazayla yiyebilir. Birkaç tane su kabı kullanmak bunu da değişik yüksekliklere koymak en iyisidir. Unutmayın iguanalar genellikle tuvaletlerini suyun içerisine yapar. Zemindeki su kabı, tuvalet haline gelebilir. Ayrıca su kabı, hayvanın içerisine giremeyeceği boyutta olmalı. Aksi halde yüzmeyi seven yeşil dostlar içene girebilir ve/veya tuvaletini yaparak suyu kirletir. Unutmayın beslenme tek yönlü olmamalıdır. Unutmayın ki çoğu ev bitkimiz, iguanalara zararlıdır. Ne kadar yemek istese de önlem alınız. Yemeklerine az miktarda ezilerek toz haline getirmiş kedi veya köpek brewer?s yeast tableti koymanızda çok faydalıdır.

her gün düzenli beslenmelidirler. Genelde yedikleri biber, domates, muz, lahana, marul vb. yeşil sebze ve meyvelerdir. Iguanalar vejeteryandır, canlı yem verildiği takdirde ileride geri dönüşü olmayan rahatsızlıklar ortaya çıkacaktır. Yemlerine hafta da en az 2 kez vitamin ve kalsiyum tozlari koyup vermelisiniz. 

Ufak akvaryumlar uygun değildir. Hatta birkaç yıl içerisinde büyük bir akvaryum bile yeterli olmayacaktır. Kendini bu ile veren arkadaşlar kendi iguana barınaklarını yapmakta. Unutmamak gerekir ki iguanalar duvar kağıtlarını, kaplama malzemelerini vb sökebilir. İguanalar 2,5 senede tam yetişkin boylarına ulaşırlar. Barınak planlamanızı buna göre yapabilirsiniz. Sıcaklık, iguananın ortamının en önemli öğesidir. Soğuk kanlı tüm hayvanlar gibi iguanalarda bedenlerini ve hayati iç organlarını ısıtmak için dış ısı kaynaklarına ihtiyaç duyar. Ülkemizin çoğu kısmı ise yeşil dostlarımız için ideal sıcaklıkta değil. İguananın bulunduğu ortam hiçbir zaman 26 C derecenin altına inmemeli ve 32 C ? 35 C arasında olmalı. Nem %65-%75 olmalı. Alanın bir kısmı, biraz daha serin olmalı ki, sıcaklayan hayvan o bölüme kaçsın.  Görüldüğü gibi özel şartlar ancak özel ekipman tarafından sabitlenebilir. Gece evimizde sönen ısıtıcılar, odamızı iguana için ölümcül bir sıcaklığa düşürebilir. Daha önce dediğimiz gibi ısı hem ısıtmalı kaya hem de UV lambaları tarafından yapılmalıdır. Nem düşükse nem arttırıcı cihazlar kullanılmalıdır. Tüm cihazların kullanımında ve kablo çekiminde, yeşil dostlarımızın çok meraklı ve her şeyi ısırma eğiliminde olduğunu unutmamak gerekir. Ayrıca, hayvanın ısı ve nem kaynaklarına çok yaklaşarak yanması engellenmelidir. Kapalı alanda tutulan iguanalarda en sık görülen rahtsızlık susuzluktur çünkü ortamlarında genellikle yeterince nem olmuyor. Bu problem ölümcül dahi olabilir. Nem arttırıcı cihazları en iyisi iguanadan uzak tutarak, su buharını uygun boru düzeniyle ortama taşımaktır. 

İguanalar bulundukları ortamı sürekli dilleriyle yalarlar. Bu sayede bilgi toplasalar da, dile takılan ufak cisimler, boğazı tıkayabilir. 

Kendiniz iguana evi yapacaksanız, neme ve ısıya dayanıklı ve kaçırmayacak şekilde olmalı. Tercihen tabanı ve duvarları, sı geçirmeyen malzemeyle kaplanmalı. Kat kat olmalı ki, iguana tercih ettiği sıcaklıktaki katta durmalı. Tırmanacak dal vb. bölümler olmalı. 

Birden fazla iguana beslemeyi düşünüyorsanız söylenmesi gereken en önemli şey, erkekler birbirini görmemeli. Aksi halde kendi bölgelerini koruma davranışı göstererek ölümüne kavga edebilirler. Doğada iguanalar tek yaşar ve sadece çiftleşme sezonunda bir araya gelip ayrılırlar. Bu sebeple arkadaşa ihtiyaç duymazlar. 

İguanalar ilk günlerden itibaren evcilleştirilmelidir. Bu anlamda, bulunduğu ortama her gün yavaşça elinizi uzatmak gerekir. Kesinlikle aniden yakalamayın. Size güvensin. Temasınıza alışsın. Size güvenmeye başladıktan sonra, onun sizin elinize tırmanmasını bekleyin. Unutmayın ki en evcil iguanayı bile elinize alırken, koruyucu eldiven giymelisiniz. Aksi halde, tutunmak için, tırnaklarını etinize geçirecektir. Evini kesinlikle çok hareketli bir noktaya koymayın. Özel zamana ihtiyacı vardır. Bu, evin en uzak köşesine koyun demek değildir. Sizin yeşil dostunuzu izlediğiniz gibi oda sizi izler bunu unutmayın.

İguananızı eve serbest bırakmak sayısız tehlike getirebilir. Korkunca çok çevik olduklarını, daracık yerlere girebileceklerini veya panikle kendini yüksek yerlerden atabileceğini unutmayın. Uzun süre dışarıda kalırsa, dostunuzun beden ısısını koruyamayacağını ve tehlikeli şekilde üşüyeceğini unutmayın. Ayrıca neredeyse her şeye tırmanabileceğini unutmayın. İguanaların evdeki diğer hayvanlarla anlaşamayacağını sakın unutmayın. 

Ne kadar UV lambası kullansanız da, dostunuz gerçek güneş ışığına ihtiyaç duyar. Burada çok önemli bir nokta var. Güneş ışığının yararlı kısmı camdan geçememektedir. Bu sebeple yaz aylarında, yeşil dostunuzu kucağınıza alarak, balkona veya dışarı çıkmalısınız. Üşütmemesine ve kaçmamasına aşırı özen göstermenizi tavsiye ederiz. Güneşten alabileceği vitamini başka bir kaynaktan alamayacağı için bu güneşlenme seanslarını ihmal etmeyiniz.

İguanaların parmakları ve pençeleri çok güçlü olsa da bir o kadar da hassastır. Kuvvetlice tutunmuş bir hayvanı hızlıca kaldırmayınız. Yavaşça, pençelerini açarak, kaldırınız. Aksi halde tırnağı ve/veya parmağı kırılabilir. Parmağı kırılan iguana tırmanamayacak ve hayatını devam ettiremeyecektir. 

Özellikle yetişkin iguanalar insana ciddi zarar verebilirler. Onlarca dikişle sonuçlanan iguana ısırmaları olmuştur. 

Dostunuzun evinin tabanı her gün temizlenmelidir. Aksi halde sıcak ve nemin etkisiyle bakteriler çok hızlı ürerler. 

İguananızı sıcak havalarda maksimum haftada bir kereye kadar yıkayabilirsiniz. Bu iş için banyo küvetinizi, iyice şampuan ve temizleyici kalıntılarından temizledikten sonra yapabilirsiniz. İguananızı yakmamak için su çok ılık olmalı ve derinliği dostunuzun ayakları tabana değdiğinde kafası dışarıda kalacak kadar olmalı. Yine çok dikkat edilmesi gereken bir konu: Yeşil dostunuz suya girer girmez muhtemelen tuvaletini yapacaktır. Ondan sonra suyu boşaltıp, temiz suyla devam etmek gerekir. Herhangi bir temizleyici, sabun vb. kesinlikle kullanılmamalıdır. İlk banyolar birkaç dakika sürerken, ilerleyen zamanlarda 30 dakikaya kadar çıkabilir. Banyo esnasında dostunuzu hiç tek bırakmayın. 

İguananızın evini her gün muhakkak su püskürtücüyle spreyleyin. Su soğuk olmasın ve direkt olarak dostunuzun üzerine gelmesin. Bu spreye sadece içme suyu konduğuna başka bir iş için kullanılmadığına çok dikkat edin.

İguanalar gençken yeşildirler. Yaşlandıkça kahverengine dönerler. 

İguanalar, tüm sürüngenler gibi deri değiştir. Tek farkla. Onlar tek parça olarak değil de parça parça olarak dökerler. Tüm bedenlerindeki deri değişir. Bu kesinlikle normaldir ve sağlık göstergesidir. Bunun belli bir rutini yoktur. Kimi zaman bedenin bazı kesimleri daha sık değişir. Bu aşamada sadece gevşek duran derinin dökülmesine yardımcı olmak gerekir. Kolayca çıkmıyorsa kesinlikle çekmemek gerekir.

 FARKLI Bİ KAYNAKTAN!!  

İguana, tropikal iklimde yaşayan egzotik bir kertenkele türüdür. Ağaçlarda yaşayan iguanaların ortalama yaşam süresi 18-20 yıldır. Tümüyle otçul bir türdür; meyve, yaprak gibi bitkilerle beslenirler. Boyu çoğunlukla burnundan kuyruğuna kadar 1.3-2 metre ve dili 50 cm uzunluktadır. 

En Korktukları Hayvan Kuşlar'dır.

Diğer sürüngenlerden farklı olarak erkek iguanaların cam akvaryumlarda beslenmesi tavsiye edilmez. Bunun nedeni erkek iguanalar kendi cinslerine karşı oldukça saldırgan olduklarından dolayı camda kendi yansımalarını gördüklerinde strese girerler. Kendi yansımasını başka bir erkek iguana sandığı için sık sık saldırı amaçlı kafasını camlara vurur ve burun yaralanmalarına neden olur. 

Eğer Bir İguana Sahibi olmayı düşünürseniz; 

İguanaların tırnaklarını uzadıkça kesmelisiniz. Uzayan tırnaklar bazı materyallere(perde, giysi v.b) takılarak iguananın tırnak ve parmaklarının kırılmasına neden olabilir.

Corytophanidae (Baziliskler)

Yanlardan basık gövdeleri, uzun bir kuyrukları, iyi gelişmiş uzun üyeleri, ibik görünümlü bir tepelikleri vardır. En ilginç özellikleri, su yüzeyinde ayakları üzerinde dikelerek koşabiliyor olmalarıdır.

Basiliscus spp. (bazilisk)

 Agamidae (Kelerler)

Gözler uzunlamasına konumlanmıştır ve hareketli göz kapakları vardır. Görme yetenekleri zayıftır. Baş ve kuyruk kısımlarında genellikle dikennsi yapılar bulunur. Pullar üst üste binmiştir. Renk değiştirme yetenekleri vardır. ıki çift üye ve her üyede 5 parmak bulunur. Kuyruk kolay bırakılmaz, ancak koparsa yenilenebilir.

Laudakia stellio (dikennli keler)

Phrynocephalus spp. (topbaş keler)

Chlamydosaurus spp. (yakalı keler)

Agama spp. (kaya keleri)