Resif akvaryumuna yeni başlayanlar için en temel kaynak hazırda resif akvaryumlarına sahip olanların deneyimleridir. İnternette yabancı dil bilenler için çok çeşitli kaynaklar olmasına rağmen hazır ansiklopedik yazılar yerine bilgili ve deneyimli insanların yazıları dikkatle izlenmektedir.
Yeni akvaryum kurulumunda kurulum alternatifleri araştırılmalı ancak mutlaka meraklı, araştıran ve iyi bilen mümkünse birden fazla hobicinin desteği alınmalıdır.
Bir akvaryum kurulmadan önce sistem tercihi, kullanılacak malzemeler ve bakılması düşünülen canlıların belirlenmesi ?mutlak? doğrudur.
Akvaryum temel sarf malzemeleri, ikinci bir harcamaya girilmemesi için özenle incelenerek alınmalıdır. Akvaryum içine konulacak akıntı motorlarında çok çeşitli modeller bulunmaktadır. 15 liralık bir Resun marka motor da seçebilirsiniz, 250 liralık bir Tunze de. Akvaryum büyüklüğüne ve bütçenize göre neyi tercih ederseniz edin, motorun korumalı olmasına mutlaka önem verin. Böylece motora sıkışmadan kaynaklanan balık kaybınız olmayacaktır. Benim tercihim, sirkülasyon motorunun büyük seçilmesi ve akvaryuma giriş ağızlarının fazla tutularak akıntıyı da ekstra motorlara ihtiyaç duymadan ve içerideki motor sayısını minimumda tutarak akıntı oluşturmaktır.
Bu akvaryumlarda önemli olan süreklilik ve istikrardır. Sağlıklı kurulmuş ve oturmuş bir akvaryumda su değerleri istenilen düzeylerde ve görece stabil olurlar. Genel anlayışta balık akvaryumlarında önceliği nitrat değerleri almakla birlikte, resif akvaryumlarında öncelik kalsiyum, ph ve kh değerlerindedir. Akvaryumlar, kalsiyum ve mineraller dışında tüm değerleri canlı yükleme vs gibi dışarıdan müdahele olmazsa sabit tutma eğilimindedirler. Belli bir skalaya oturan bu değerler yanında ilave olarak akvaryumdaki canlı türüne göre kalsiyum ve mineraller dışarıdan ilave edilirler. Birçok hobici düzenli su değişimleriyle bu düzenlemeyi gerçekleştirirlerken, bir kısmı da dışarıdan ilavelerle ihtiyaçları karşılarlar. Sert mercan beslenen akvaryumlarda Kalsiyum Reaktörler çok büyük kolaylıktır. Değerlerde geniş skala kh değerlerinde görülmektedir. 7-11 dkh arası ideal olarak gösterilmekle birlikte 5-6 dkh gibi değerler de uygun olarak görülebilir. Önemli olan değerlerdeki sabitliktir. Bu doğrultuda akvaryumunuza hakim olabilmek için su değerleri ve tuzluluk oranı mutlaka düzenli ölçülmelidir.
Sıcaklık değerleri ülkemizde özellikle yazın ciddi olarak hobicileri uğraştırmaktadır. 28-29 derece makul değerlerdir ancak 30 lu dereceler geçildikçe akvaryumlar için ölümcüldür. Sıcaklığı düşürmek için kullanılan soğutucular bu yükü bir ölçüde kaldırsa da fan, klima gibi yan etkenler gerekiyorsa kullanılmalıdırlar. Sıcaklık değerleri sadece soğutucular üzerinden değil, ana tankın içinden de okunmalıdır. Zira kullanılıyorsa metal lambalarla artan tankın sıcaklığı, sump ya da soğutucunun gösterdiği sıcaklık değeri ile tutmayabilir.
Akvaryumda izlenecek canlıların türleri önceden temel olarak belirlenmelidir. Bir SPS akvaryumu isteyenler için akvaryum cam yüksekliği dahi büyük önem taşır. Böyle akvaryumlarda ideal yükseklik tercihi 40 ? 50 cm iken balık akvaryumlarında yükseklik tercihi önemsizdir.
Tür seçimi ne olursa olsun, oluşturduğunuz faunadaki canlı seçimi özellikle akvaryumdan canlı çıkartmak zorluğu nedeniyle çok büyük önem taşır. Bir Debelius reef lobster (Enoplometopus debelius) reef safe canlıdır. Pembe-mor renkleri sebebiyle herkesin ilgisini çeken bu gece canlılarını akvaryumda izlemek çok mümkün değildir. Ancak daha önemli olan, her akvaryum için güvenli olarak kaynaklarda geçen bu canlıların balıkları avlayabilmesidir. Akvaryuma tek konması gereken bu güzel canlılar gecelerini kaya aralarında geçiren balıkları yem veremezseniz tüketmektedirler. Sixline Wrasse, Goby türleri gibi deniz akvaryumlarının en fazla tercih edilen canlıları beslemek reef lobster koyarsanız mümkün olmayacaktır.
Bunun dışında Magenta Dottyback gibi sert balıkları akvaryuma özellikle önce koymak, daha sonra koyacağınız benzer vücut yapısındaki tüm balıklar hatta omurgasız canlılar için ölümcül bir tehdit olacaktır. Balıkların karakterleri farklılık gösterse de sert olduğu bilinen canlılar özenle incelenmeden akvaryuma sokulmamalıdırlar. Dottybacklerin balık, shrimp hatta kabuklu yengeçleri öldürdüğü bilinmektedir. Kayalardan ayrılmayan bu balıkları da akvaryumdan çıkartmak kapanla dahi mümkün olamayabilir.
İster resif akvaryumu olsun, ister balık akvaryumu olsun akla ilk gelmesi gereken balıklar çoğu Tang türü ve sürü balıkları olan Green Chromisler olmalıdır. Bunlar kolay, keyifli ve zararsız canlılardır ve dünyada akvaryumlarda gezen en yaygın ve sevilen balıklar olmayı sürdürmektedirler.
Oturmuş ve sağlıklı akvaryumda mercan büyümesi hayli hızlı olmaktadır. Akvaryuma yeni yerleştirilen mercanların yayılım şemaları bilinerek doğru yerlere yerleştirilmeleri önemlidir. Bugün yerleştirilen küçük boy bir mercanın 1 sene sonra akvaryumda nerelere yayılacağı öngörülmelidir. Bunlar arasında Xenialar mercandan çok akvaryum zararlıları olarak görülebilir. Akvaryumu sevdiyse müthiş bir yayılım gösterirler. Gelişi güzel yerleştirildiğinde hiç müdahele edilmezse 1-2 sene sonra tüm akvaryumu kaplayabilir ve diğer mercanları boğarlar. Doğal ya da yapay bir düşmanları yoktur. Kayadan kayaya özellikle ışığın fazla olduğu alanlara sıçramaktadırlar. Akvaryuma konulacaksa da tek ve ayrı bir kayada konmalıdır. Kopartılarak, kesilerek gelişimin önüne geçilememektir. Kayayla bağlantı noktasında kalan en ufak bir parça gelişimi sürdürür. Bir süre sonra ya yayıldıkları kaya atılır ya da ufak parçalar halinde tutundukları kayayı kırarak veya kayadan kazıyarak çıkartılır.
Akvaryumlarımız boyutları ve yaşatacakları keyif itibariyle her zaman bize bağlı kalmalıdırlar. Bu camların içinde her canlının yer alamayacağı unutulmamalıdır. Denizi örnekleyerek akvaryum oluşturmak daha fazla maddi kayıp beraberinde, bu keyifli hobinin sonunu getirebilir.