ATLAS AKVARYUM

Türkçe iskete kelimesi bu kuşa Rumca'da verilen o?a?? (Eski Yunanca: o?av???v) adından gelir. Selanik ve Pylaia bölgesindekarabaşlı iskete Carduelis spinus; o?a?? ya da diminitifi olan o?a???i biçimde fakat diğer bölgelerde ???ya?? diye anılır. 

Bilimsel adı Linnaeus tarafından verilmiştir.  Fringilla spinus (Linnaeus 1758) şeklinde bir bazyonimi bulunur.

Card??lis -is. d.: Latince'de yabani kenger otu anlamına gelen carduus sözcüğünden türetilmiş olup "saka" anlamına gelir.

Sp?nus -i. e.: Latince'de çakal eriği (Prunus spinosa) anlamına gelir.

Özellikleri

11-125 cm boylarında ufak kafalı ve kısa çatal kuyrukludur. Koyu renkli kanatlarındaki sarı ya da sarımtırak beyaz kontrastlı motiflerden ve floryalarda olduğu gibi kuyruk kenarlarının sarı kök bölümünden tanınır; gövde kenarları boyuna koyu beneklerle bezelidir. Sarı ya da sarımtırak beyaz büyük örtü telekleri kanat açıldığında görünen kanat şeridini oluşturur. Eylül ayından itibaren erkek kara başlı isketelerin gagaaltı ve takkesi siyahtır; ancak tüyler yeni ise soluk gri zıhlar takke ve gagaaltı karaltısını saklar. Kaş gerdan ve sağrı çizgisiz yeşilimtırak sarıdır. Dişilerde takke yeşilimtırak gridir; sağrı yeşile çalan sarımtırak beyaz ve belli belirsiz zıhlıdır. Genç kara başlı isketelerin sırtı boz kafası oldukça soluk tonlarda ve zıhlı olur.

Yaşam ve beslenme 

İğneyapraklı ve karışık ormanlarda özellikle ladin ormanlarında yaşar. Beslenmek için kızılağaç ve huş ağaçlarının ince dallarına konarak keten kuşları gibi bunların tohum ve kediciklerini yer. Bu yüzden çoğu zaman keten kuşu gruplarıyla beraber gözlemlenirler. Bitki bitlerini köpüklü ağustos böceklerini yaprak pirelerini sivrisinekleritestereli arıları ve hemiptera türü birçok başka böceği avlarlar. Kendileri ise çoğu zaman atmacalar için yem teşkil eder.

Yarı göçmen bir kuş olan kara başlı iskete kışı Orta ve Güney Avrupa'da geçirir kimi seneler daha kuzey bölgelerde de kalabilir. Kışın oldukça büyük sürüler halinde toplaşırlar. Hareketli bir kuştur; yuvalama döneminde bile sık yer değiştirir. Ürkek sayılmaz yuvasını çoğu zaman ladinlerin yüksek dallarına yapar.

Ötüşü 

Temas seslenişi: Islıklı biri pesleşen diğeri tizleşen benzer iki heceden oluşur tilö ve tlüi; uçuş halindeki kümelerde bunlar birbirine karışırlar. Uçuş ya da beslenme halindeki kuşlar boğuk ve krepitan bir tetete sesi çıkarırlar. Ötüşü: Akışkan bir cıvıltı ve tril dizisiyle taklitlerden oluşur; ara ara bu dizi uzayan titreşik seslerle bölünür.

Dağılımı 

Asya'nın bir bölümü ile Avrupa'da yaşayan bu kuşlar Türkiye'nin yalnız Karadeniz Bölgesi'nde ürer kışın ve göç sırasındaysa hemen her yerde görülür. Sabit nüfuslar İskoçya Batı İrlanda İskandinavya'nın güney kıyıları Orta ve Kuzeydoğu Avrupa Alpler Pireneler Balkanlar ve Kafkaslarda görülür. Kışın batıda Fas'a doğuda İsrail ve Sina Yarımadası'nın kuzeyine kadar kadar yayılırlar.

Nüfus yayılımı Avrasya topraklarında 10.000.000 km²'lik bir alanı kaplar. Avrupa nüfusları 20.000.000 ila 36.000.000 birey arasında tahmin edilmektedir